مزاحمت و ممانعت از حق

مطابق قانون هیچ کس نمی‌تواند استفاده از حق خود را وسیله مزاحمت دیگران قرار دهد. یا از محل مسکونی به عنوان محل اشتغال استفاده نماید و یا استفاده از حق خود را عامل مزاحمت و تجاوز به حقوق دیگران قرار دهد.

طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی مرتکب به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم می‌شود و دادگاه پس از رسیدگی، علاوه بر اعمال مجازات، حسب مورد متجاوز را به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق و برگرداندن اوضاع به حالت اولیه و قبل از ارتکاب جرم محکوم می کند .

 

 هرکس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیرمتعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی گردد یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ماه تا یک سال و ضربه شلاق بنا به صلاحدید قاضی محکوم خواهدشد .

ممانعت از حق : در این حالت شخص نه متصرف عدوانی است و نه مزاحم بلکه مانع از آن می‌شود که صاحب حق از حق خود استفاده کند برای مثال شخصی حق عبور از زمین دیگری یا حق استفاده از مجرای آبی ملک او را دارد ولی آن شخص جلوی آب را گرفته و نمی گذارد آب عبور کند.

ایجاد مزاحمت :حالتی است که شخص مزاحم بدون آنکه مال را از تصرف متصرف خارج کند، برای تصرفات او ایجاد مزاحمت می‌کند .

دعوای مزاحمت در صورتی که منتهی به اختلاف در حقی که موجب مزاحمت شده است نباشد،مدعی نمی‌تواند از منکر مزاحمت درخواست سوگند نماید مگر آن که در دعوی مزاحمت،مدعی علیه ادعا کند ذیحق در عملی می‌باشد که موجب مزاحمت گردیده است در این صورت مدعی می‌تواند نسبت به آن امر درخواست سوگند نماید،

مثلاً کسی که به دیگری دعوی رفع مزاحمت اقامه می‌کند بدین صورت که می‌گوید خوانده از بردن آب به مزرعه‌ام جلوگیری می‌کند خوانده در پاسخ می‌گوید،نهر ملک اختصاصی و شخصی من است و خواهان حق بردن آب به مزرعه‌اش را ندارد ولی خواهان منکر می‌شود و مالکیت و اختصاص بودن نهر خوانده را رد می‌کند و خود مدعی مالکیت نهر می گردد،پس منشا دعوی رفع مزاحمت نسبت به مالکیت نهر است،در این صورت است که خوانده می‌تواند از خواهان رفع مزاحمت درخواست کند که بر مالکیت خود نسبت به نهر سوگند یاد نماید.

سئوالات متداول

۱-آیا در دعاوی ممانعت و مزاحمت از حق کیفری ، مالکیت شاکی حتما باید احراز شود؟

اگر چه در ماده ۶۹۰ ق . م. ا از کلمه متعلق استفاده شده اما رویه برخی از دادگاهها داشتن مالکیت شاکی را ضروری نمی دانند .

۲-نحوه کسب دلیل در دعاوی مزاحمت و ممانعت چگونه است؟

بهترین راه برای کسب و جمع آوری دلیل اثباتی جرم این اسنت، که شما درهنگامی که مزاحمت جریان دارد، از طریق پلیس۱۱۰ اقدام نمائید؛تا مامور ۱۱۰ درزمان وقوع جرم به محل آمده و مشهودات عینی خود در وقوع جرم را صورتجسله  نماید. این صورتجلسه اعتبار شهادت شهود را داشته و برای دادسرا کفایت می نماید تا جرم شما اثبات شود.

۳-آیا مزاحمت از حق فقط بر اساس ماده ۶۹۰ ق .م.ا،قابل پیگیری است؟

علاوه بر ماده ۶۹۰ ق. م. ا، در ماده ۶۱۸ نیز این جرم مورد مجازات مقرر شده است .

ماده ۶۱۸ - هرکس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیرمتعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی گردد یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ماه تا یک سال وتا ( ۷۴ ) ضربه شلاق محکوم خواهدشد